Bazen bastığımız yerlerin, altında gölgelendiğimiz ağaçların hikayelerini bilmeden o anki zamanı yaşayıp keyfimize bakarız.
bilmeyiz ki o çakıl taneleri, o toprak, o yaşlı ağaç gövdesi nelere şahit olmuştur.
Cumartesi günü İzmit’e yaptığım yolculuk sırasında Bozüyük Akpınar köyünden geçerken direksiyonumu İnönü Şehitliğine çevirdim. Tedirgin adımlarla geçtim bazı ağaçların altlarından. Yere akseden ağaç gölgeleri acaba bir Şehit mezarını mı işaret ediyor diye düşünürken şehitliğin kapısından içeri girdim. Bugün, 1 Nisan’da 90. Yıldönümü kutlanan 2. İnönü ve 1. İnönü zaferlerini kazanan, canlarını Vatana, kanlarını Bayrağa katan şehitlerimizin yanındaydım. Bu zafer yıldönümünün arefesinde ailemle birlikte dualarla yad ettik kendilerini. Onların hayattan beklentileri, yarınlara dönük planları neydi acaba dedik. Geride bıraktıkları yavukluları mı vardı yoksa beşikte bebekleri ağlarken mi koştular cepheye diye düşüncelere dalarken dua ve saygıyla selamladık hepsini. Sonra da bize bıraktıkları bu Vatanın kıymetini biliyor muyuz diye düşünmeden edemedik.
Şehitlik görevlisinden sordum şehitlerimizi. “burada 181 kabir var, ancak 1400 küsür şehit yatıyor burada” dedi. Acaba dışarda ağaç gölgelerinin işaret ettiği yerlerde de şehit mezarları mı vardı yoksa İntikamtepe şehitliğinde olduğu gibi bir mezara birden fazla şehidimiz mi defnedilmişti. Bir mezara kaç kişi sığdı acaba diye o günlerin sıkıntısını anlamaya çalıştık. Bozüyük ve civarındaki köylerin birçoğunda Yunan işgali sırasında birçok çarpışmalar yaşanmış, Metristepe artık bu zaferin bayraklaşmış abidesi haline gelmişti. 30 Ağustos zaferinin temeli atılmıştı bu yörelerde, kimbilir bugün mezarı bile kaybolmuş ne isimsiz kahramanlar yatıyordu ıssız derelerde- tepelerde. Şehitlik abidesinde şu yazılar vardı ; “Ey Yocu. Burda gördüğün şu mezar,Türkler’in istiklal abidesidir. Bir gökten bir göke haykıran rüzgar, İnönü cenginin zafer sesidir.”Pazar günü ise seyahatimizden geri dönerken köyümüzden geçtik. Yolumuz bu defa da 2. İnönü zaferinin diğer şehitlerinin yattığı İntikamtepe şehitliğine düşmüştü. Burada koyun koyuna yatan kahraman şehitlerimizi de dualarla yad ederken köyümüze varıncaya kadar bu şehitlerin hikayelerini anlattım çocuklarıma. Şehitliğe girişte şu yazı dikkat çekiyordu ; “126. Alay 3. Tabur 9. Bölük Kahramanları Burada Şehit Düştüler. 30/31 Mart 1921. Mezarları Zaferlerin Beşiği Oldu.”
11. Tümen 126. Piyade Alayı 9. Bölük Komutanı Teğmen Hacı Ahmet Oğlu Afyon’lu Ömer Lütfi ALTUNAY , 30-31 Mart 1337 (1921) gün ve gecesi, 2. İnönü Meydan Muharebesinde, İnönü Nahiyesi’nin Doğusundaki Dodurga eteklerinden düşmanın eline geçmiş bulunan Kovalca Köyünü ve Kuzeyindeki sırtlarla Çamlı Tepe’yi almak için Alay’dan aldığı emirle, Bölüğün taarruz şeridi içinde Avcı Hattı’nda düşman topçu ateşi altında İnönü Ovası’na geçiyor. Sarı Suyu, su kenarındaki ağaçlardan köprü kurarak atlıyor ve ilerdeki Çamlı Tepe’yi ve düşmanı bozguna uğratarak elde edip yunanlıları Karaağaç Köyü’ne doğru sürüp götürüyor. Cesur Ömer Lütfi, Bölüğü ile Karaağaç Köyü’ne girdiği zaman, düşmanla burun buruna gelmiş ve süngü süngüye yapılan muharebede birçok düşman askerini saf harici bıraktıktan sonra dört süngü yarası alarak düşman tarafından esir edilmiş. Bu esir Türk Subayı’nı Yunanlılar bir çam ağacına çarmıha germişler. Aynı gün bu Subayımız 126. Alayın Yüzbaşısı Hilmi Bey’in komutasındaki 1. Bölüğü ile kendi bölüğünden sağ kalanların yetişmesiyle düşman elinden kurtarılmış ve çarmıha gerilen Hak Peygamber gibi yakılmaktan kurtarılmış.
Bu şehiştliğin daha sonraki tanzimi sırasında köylümüz Rıza Aydoğdu’nun anlattıklarıın hatırladım. Kendisi o yıllarda henüz çocuktur ancak orada bulunduğunu ve gördüklerini şu şekilde ifade etmektedir;
“Şehitlik tanzim edilirken ben de oraya gitmiştim. 9 tane Şehit mezarı vardı ve burada çalışanlar, bu 9 kabrin başlarına taş dikmeye çalışıyorlardı. Sayın ALTUNAY buna itiraz etti ve ne yapıyorsunuz, orada 8 Askerim yatıyor, şurada 7 Askerim yatıyor, burada 9 Askerim yatıyor, o günün imkanlarıyla hepsine ayrı ayrı mezar kazamadık, birçoğunu bir kabir’e defnettik dedi. Onun gösterdiği yerler kazıldı ve her bir mezardan söylediği sayıda Şehidimiz çıktı. Sonra da Şehitlerimizin her biri ayrı kabir’e defnedildi” demişti. Şehitlikte şu anda 63 Şehit mezarı var.
Buradaki şehitlerimizin huzurundan da dua ve minnet duygularıyla ayrıldık. 2. İnönü Zaferi’nin 90. Yıldönümünde bütün şehitlelrimizi rahmet şükran ve minnetle anıyorum, ruhları şad olsun. Sizlerin de birer Fatiha okumanız için her iki şehitliğimizden bazı kareler getirdim sizlere.
Kalın sağlıcakla.
Ali Osman GÜRCAN
Ali Osman GÜRCAN yazdı.
24/05/2021 1760Ali Osman GÜRCAN yazdı.
24/05/2021 1991