Çokçapınar’da üretilecek Tıbbi ve Aromatik bitkiler için ümit ışığı doğdu.

Çokçapınar’da üretilecek Tıbbi ve Aromatik bitkiler için ümit ışığı doğdu.

Çokçapınar köyü için Kütahya Tarımsal Kalkınma Kooperatif başkanı ile söyleşi yaptık. Çokçapınar’da üretilecek Tıbbi ve Aromatik bitkiler için ümit ışığı doğdu. Kütahya Bahçelievler mahallesi ve Bölcek köyü arazileri sınır olduğundan Bölcek köyü artık merkez mahalle oldu. Genellikle çayır ve taban araziye sahip olan Bölcek Mahallesi aynı zamanda Tıbbı ve Aromatik Bitkiler Araştırma Merkezi ile komşu. Mahalle muhtarı Hüseyin Girgin aynı zamanda Kütahya Tarımsal Kalkınma Kooperatifi başkanı. Kooperatifin Tıbbi bitkiler faaliyetleri ile ilgili kendisine sorular yönelttik. Neden bu ürünleri ekmeye başladıklarını sorduk, bitki türlerinden, ekim-dikim, hasat ve pazarlamaya kadar kendisinden bilgi almaya çalıştık. 1 dekar alana ekilen tahılların masrafları ve gelirleri ile 1 dekara ekilen Tıbbi Bitkilerin masrafları ve gelirlerinin karşılaştırmalarını yaptık.

                -Sayın başkanım doğrudan konuya girelim, Bozüyük Çokçapınar köylüleri adına sizden bilgi almak istiyoruz, bize Tıbbi ürünleri ekmeye nasıl başladığınızı anlatabilir misiniz?

                Hüseyin bey; Kütahya Belediyesi Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Araştırma Merkezini kurduktan sonra çiftçilere deneme ekimleri yaptırmaya başladı, bu ürünler öyle gündeme geldi. Bu araştırma merkezince daha önce ben de çalışmıştım. TKDK’ ya başvurarak Traktör vb çeşitli alet makine indiriminden de faydalanarak, Kooperatifimiz üyeleri ile birlikte bu ürünlerin ekimini gerçekleştirdik, alınan neticeler bazı ürünlerde sıkıntı olduğu halde birçok üründe yüz güldürücü oldu.

                -Hangi ürünleri ekiyorsunuz?

                Hüseyin bey; Çoğunlukla Adaçayı, Kekik ve Çörekotu ekiliyor.

                -Fideleri nerden temin ediyorsunuz, fide maliyeti ne kadar?

                Hüseyin bey; Önce şunları söylemek isterim. Şahsen, köyümüzün arazisinin çoğu düz ve taban arazi olmasına rağmen, bu ürünleri ektiğimizde kıraç yerlerden bile taban araziden elde edilen gelirden daha fazla gelir elde edilebileceğine inandım ve öyle bu yola girdim. Kekik ve Adaçayı dikmeye karar verdik, bazı resmi kurumlar aracılığıyla fidelerimiz geldi, merkez ve ilçe köylerinden birçok çiftçiye fideler dağıtıldı, fideleri diktik ve cansuyu verdik. Ancak açık kök fidelerin tutma oranı çok düşüktü, fidelerin çoğu tutmadı. Bu aşamadan sonra birçok üreticimiz bu işten soğudu. Ancak biz bazı arkadaşlarla azmetmiştik bu işe. Binlerce fidenin sökülmesi, paketlenmesi, Antalya’dan, İzmir’den yola çıkıp gelmesi, üreticiye ulaştırılıp tarlaya nakli ve dikimi zaman alıyordu. Bu işe kendimiz el attık, seralara gittik akşamdan fidelerin sökümünü paketlenmesini sağladık sabaha kadar fideleri getirip fideler solmadan dikimini sağladık böyle randıman aldık.

                -Şu an fideleri almak için hep siz mi gidiyorsunuz?

                Hüseyin bey; Hayır. Sürekli bunu yapmak ta zor biz işi biraz daha ileriye götürdük. Açık kök fidede randıman düşük, tüplü yani topraklı fide de bulamadık, o zaman tohum ekelim dedik, tohumların çok küçük olmasından dolayı hem ekiminin zor olması hem de ekimin istediğimiz standartta olmaması dolayısıyla tohumu doğrudan tarlaya ekmenin de doğru olmadığını anladık. Buna da bir çözüm bulduk. Antalya’da fide yetiştiriciliği yapan seralar ile irtibat kurduk, Adaçayı ve Kekik tohumu satın alarak bu seraların ücreti karşılığında bize fide yetiştirmelerini sağladık. Fidelerin, topraklı ve viyollerde olunca kısa sürede dikilme aciliyetini ortadan kaldırdık.

                -Tohum satın alıyorsunuz, seralara ücret veriyorsunuz bir de buraya nakliyesi bu size daha pahalıya mâl olmuyor mu?

                Hüseyin bey; Hayır. Biz tohum satın alıp seraya veriyoruz onlar yetiştiriyor biz fide başına onlara ücret ödüyoruz, geçen yıl bir fide bize 20 Kuruşa geldi, oysa bir fideyi 40-50 Kuruşa satıyorlar.

                -Fidelerin dikimi nasıl yapıyorsunuz, bu da işçilik ister ve maliyet yükü getirir.

                Hüseyin bey; Hayır hayır, biz Kooperatifimiz adına fide dikme makinesi aldık,her üyemize bu makineyi ücretsiz veriyoruz.

                -Bu ürünlerden şu an ne kadar ekilmiş durumda?

                Hüseyin bey; İl genelinde Adaçayı 600 dekar, Kekik 2000 dekar, Çörekotu da bir miktar eken var. Örneğin köyümüzde 100 dekar Adaçayından 70 dekarı benim. İzmir Kekiği yağlık çeşit, fiyatı daha yüksek ancak bizim iklime gelmedi kırağıdan zarar görüyor, Çanakkale Kekiği baharatlık, bize çok uygun rakım sorunu yok, sattığımız firma zaten doğrudan ihraç ediyor. Melisa ve Tıbbi Nanenin getirisi yüksek ancak hasadında çiğ nemi bile zarar veriyor çiğ düşmeden hasat edilip kararmaması için hemen kurutma makinesi ile kurutulması gerekiyor.

                -Ürünlerin hasadı nasıl yapılıyor?

                Hüseyin bey; Çörekotunun hasadının makine ile yapılması biraz zor, hasat edecek makine yok ve içinde çok ot olduğundan ot tohumları da karışıyor bu yüzden eski usül el ile biçilip el ile dövülmesi tohumların ayrılması gerekiyor. Kekik ve Adaçayını tambur ile biçiyoruz, tarlada kurutup yine Kooperatifimizin makineleri ile parçalıyoruz. (Makine ile parçaladıkları Kekikten bir avuç masamıza getiriyor).

                -Ürünlerin pazarlamasını nasıl yapıyorsunuz?

                Hüseyin bey; Ürünlerimizi İzmir, Mersin, Denizli ve Yalova’daki firmalara satıyoruz. Hasad ettiğimiz ürünlerden önce numune gönderiyoruz ona göre fiyat veriyorlar, gönderdiğimiz ürünün yağ oranı numuneden düşük çıkarsa düşük ücret, fazla çıkarsa fazla ücret ödüyorlar. Tahlil sonucu geldikten sonra nakliye şirketleriyle ürünlerimizi gönderiyoruz.

                -Adaçayı ve Kekik’te dekara fide sayısı ve alınan ürün miktarları hakkında bilgi verir misiniz?

                Hüseyin bey; Adaçayı gübre istemiyor, çok yıllık, dekara yaklaşık 5000 adet fide dikiyoruz, ilk yıl dallı yapraklı 300 kg ürün alıyoruz sonraki yıllarda 400 kg civarında, bu fideler 6 yıl kadar gidiyor. 1 kg ürünü  4 TL’ye satıyoruz. Kekik te çok yıllık ve gübre istemiyor; dekara 5000 adet fide dikiyoruz, 10 yıl devam ediyor, ilk yıl ürün yok sonraki yıllarda dekardan 300-400 kg verim alıyoruz, 1 kg ürünü 7 TL civarında satıyoruz. Çörekotunda verim dekarda 100 kg, bunda Pazar sorunu hiç yok pazara çıksanız satarsınız.

                -Sayın başkanım, bize ne tavsiye edersiniz, köyümüzün rakımı 1100 ile 1200 arasında.

                Hüseyin bey; Size şiddetle bu ürünleri ekmenizi tavsiye ederim. Kekik, Adaçayı, Çörekotu, Aynısefa buna benzer birçok ürün olur, farklı ürünler de olabilir. Ancak emeksiz yemek yok, hepsi emek ister çalışmak ister. Ne kadar bakım yaparsanız o kadar fazla ürün alırsınız. Ancak birçok kişinin ilk yaptığı hataya düşmemek için belirli bölgeye 40-50 dekar bir ürünü dikmeden önce örneğin Kekik ve Adaçayından ilk önce üçer beşer dekar dikin, hanginden randıman alırsanız o tarlaya veya o bölgeye o üründen dikersiniz. Örneğin ben traktör ile zor sürdüğüm yamaç tarlamdan, taban topraklı tarlama göre daha fazla Adaçayı verimi aldım. Ancak hangi çeşit olursa olsun ilk dikimde mutlaka can suyu verilmesi gerekiyor, sulama imkanı yoksa gerekirse tanker ile bu yapılmalı. Adaçayını sularsanız yılda iki defa ürün alabilirsiniz. Kekik’te yılda tek ürün alınıyor.

                -Fiide temini ve dikim konusunda bize nasıl yardımcı olabilirsiniz?

                Hüseyin bey; Daha önce söylediğim gibi makinemizi fide sattığımız için Adana’ya bile gönderdik, size de fide veririz, dikim makinemizi de ücretsiz verebiliriz.

                -Bizim köyümüz buraya 50 km, ürünlerimizi pazarlama konusunda ne söyleyebilirsiniz?

                Hüseyin bey; Üyelerimizin ürünlerini zaten Kooperatif satın almıyor, biz sadece irtibatları sağlıyoruz, üyelerimizin ürünlerini pazarladığımız şekilde aynı yöntemle size de yardımcı oluruz, yeter ki ürün olsun.

                -Vaktinizi aldık verdiğiniz bilgiler ve destek vaatleriniz için çok teşekkür ederiz.

                Hüseyin bey; Ne demek, her şekilde yardımcı oluruz, yeter ki çalışacak üretecek insan olsun, mevsim uygun olduğunda tarlalarımızı da ürünlerimizi de görebiliriz, her zaman kapımız açık bekleriz.

Kütahya TKDK (Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu)’nun web sitesindeki ürün ve fiyat karşılaştırma tablosu şöyle;

TKDK Kütahya İl Koordinatörlüğü desteğiyle gerçekleştirilen bu projeler ile ilgili Koordinatörlüğün web sitesinde önceki yıllara ait açıklaması şöyle;

“Kütahya İl Koordinatörlüğüne son üç çağrıda en fazla başvuru ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirmesi ve Geliştirilmesi’ tedbiri altında bulunan tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliğine yönelik olmuştur. Bunun en önemli sebebi ise o tedbirde traktörün desteklenen uygun harcama kalemleri arasında olmasıdır. Traktör sahibi olma hedefi, üreticilerimizi alternatif bitkilerin üretim modelini benimsemelerine de alt yapı oluşturmaktadır.

Kütahya İl Koordinatörlüğüne olduğu gibi Kurum genelinde de en çok başvuru, ‘Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirmesi ve Geliştirilmesi’ alt tedbirinden gelmiştir. İl Koordinatörlüğü tarafından bu alan hakkında geniş bir araştırma yapılmış olup; bu alanın asıl amacının çiftinin katma değeri daha yüksek ürünlerin yetiştirilmesi olduğu ortaya konulmuştur. Araştırma bulguları aşağıdaki tabloda sunulmuştur:

KÜTAHYA İLİ
DEKAR BAŞINA TARIM ÜRÜNLERİ GELİR VE GİDER HESAPLAMALARI

* Veriler Kütahya çiftçisinden alınarak düzenlenmiş olup rakamlar ortalamaları yansıtmaktadır.

** Kekik ve adaçayı ilk yıl düşük verimli olup daha sonraki yıllarda belirtilen verimlerde olmaktadır. Ayrıca, kekik ve adaçayı çok yıllık bitki olduğu için ilk yıldan sonra giderler yarıya düşmektedir.” Yukarıdaki veriler incelenerek tıbbi bitkiler ile geleneksel tarım ürünleri karşılaştırıldığında; kekik ürünü buğdaya oranla yaklaşık 9 kat, arpaya oranla 18 kat ve şeker pancarına oranla 4 kat daha fazla gelir getirmektedir. Adaçayı ürünü buğdaya oranla yaklaşık 6 kat, arpaya oranla 12 kat, Şeker pancarına oranla 3 kat daha fazla gelir getirmektedir. Haşhaş ürünü ise buğdaya oranla yaklaşık 4 kat, arpaya oranla 9 kat ve şekerpancarına oranla 2 kat daha fazla gelir elde etmektedir. (Açıklama ile ilgili daha fazla bilgi için bu linke gidiniz. https://kutahya.tkdk.gov.tr/Duyuru.aspx?Id=4410 )